قطعا واژه ابزار دقیق به گوشتان خورده است!
اما واقعا منظورمان از ابزار دقیق چیست؟
در نگاه اول میتوان گفت که ابزار دقیق یعنی ابزار+دقیق (ابزار به علاوه دقیق)، یعنی ابزار هایی که دقیق کار میکنند!!
خب با فرض قبول کردن این تعریف، منظور از دقیق کار کردن چیست؟!
اگر با این حرفه آشنایی قبلی داشته باشید، احتمالا جواب این سوال را خودتان دادهاید!
منظورمان از دقیق بودن، همان اندازه گیری دقیق و با کمترین خطا میباشد.
بنابراین ابزار دقیق، هنر و علم استفاده از تجهیزاتی است که به خوبی و با کمترین خطا، کمیت های مورد نظر در کارخانه یا سایت را اندازه گیری کنند.
این کمیت های مورد اندازه گیری، ممکن است سطح یک مخزن یا فلوی عبوری از یک پایپ، یا دمای یک کوره و یا فشار مربوط به یک مخزن یا پایپ باشد.
تاریخچه علم ابزار دقیق
در ایران رشته ابزار دقیق تا قبل از سال ۱۳۸۵ شمسی، عموما زیر مجموعه ای از رشته برق در نظر گرفته میشد و
مهندس الکتریکال، وظایف مهندس ابزار دقیق را نیز انجام میداد.
اما پس از آن، به علت گسترش ابزار دقیق و در ارتباط بودن صنایع با مجموعه زیادی از تجهیزات و سنسور ها،
تصمیم بر آن شد که این رشته را به عنوان شاخهای مجزا در صنعت در نظر بگیرند.
مهندسین این حوزه را، تحت عنوان مهندس ابزاردقیق و کنترل میشناسند.
مراحل اجرای یک پروژه ابزار دقیق به طور خلاصه به صورت زیر میباشد:
۱- طراحی
اولین مرحله، فهمیدن و درک کردن فرآیندی است که قصد کنترل آن را داریم.
طراحی یک فرآیند، امری کاملا تخصصی و متناسب با صنعت موردنظر و هدف مربوطه میباشد.
در ابتدای کار یک مهندس فرآیند یا شیمی و یک مهندس ایمنی ، فرآیندی که بایستی در سیستم انجام شود را مورد تحلیل قرار میدهند؛
سپس متناسب با اطلاعات اولیه و پروسهای که به ما داده میشود،
واحد ابزار دقیق و کنترل شروع به طراحی سیستم کنترل و شناسایی تجهیزات ابزار دقیق مورد نیاز مینماید.
بدین منظور نقشه هایی نظیر نقشه P&ID به شما تحویل داده میشود.
۲- تامین تجهیزات
دومین مرحله، انتخاب تجهیزات مناسب است که این کار تخصص و وظیفه کلیدی شما بوده و
با بدست آوردن مهارت در حوزه ابزار دقیق به این کار مسلط خواهید شد.
در ادامه (گام ۳) در مورد بهترین تولیدکنندگان و شرکتهای تامین کننده تجهیزات ابزار دقیق گفت و گو خواهیم کرد.
انتخاب و خریداری تجهیز مناسب (از نظر کیفیت و قیمت) نقش بسزایی در ادامه حیات پروژه تا سالهای سال را دارد.
۳- نصب تجهیزات
پس از تامین و خریداری تجهیزات، فرآیند نصب و اتصال تجهیزات شروع خواهد شد.
بنابراین شما بایستی با نصب و اتصالات تمامی تجهیزات بر روی خط و مخازن آشنا باشید!
همچنین مدارکی نیز تحت عنوان مدارک hook-up (هوک آپ) توسط شما تهیه شده و در اختیار مسئولین و کارفرمایان قرار میگیرد.
که در این مدرک، اطلاعات مناسب و جامعی در مورد نصب و اتصالات ذکر میشود.
۴- راه اندازی و بهره برداری
آخرین مرحله، راه اندازی و بهره برداری پروسه میباشد.
بدون شک، پر استرسترین مرحله، این مرحله میباشد.
بایستی در هنگام راه اندازی پروسه، ایمنی های لازم را حتما در نظر بگیرید و
به این نکته توجه کنید که اولین مسئله در طراحی و نصب، ایمنی میباشد!